Πανδημία: Ένας χρόνος μετά

 

Μαρίκα Ρέλλου

Ψυχολόγος -Ψυχοθεραπεύτρια στην Προσωποκεντρική & Focusing Βιωματική προσέγγιση

Website: www.marikarellou.com

Είναι αλήθεια ότι η ζωή μας από τη στιγμή που ξέσπασε η πανδημία έχει αλλάξει με έναν πρωτόγνωρο τρόπο που σίγουρα δεν θα μπορούσαμε να φανταστούμε έναν χρόνο πριν ξεσπάσει η υγειονομική κρίση με πολύπλευρες απώλειες στον χώρο της οικονομίας, της εργασίας, της εκπαίδευσης και εν γένει στις ανθρώπινες σχέσεις, οι οποίες επλήγησαν από τα μέτρα της κοινωνικής απόστασης.

 

Η πανδημία δεν είναι κάτι που επιλέξαμε, αλλά είναι σίγουρα μια νέα συνθήκη ζωής. Οι περισσότεροι ειδικοί ψυχικής υγείας αναφέρουν ότι διανύουμε μια περίοδο ενός συλλογικού τραύματος, τις όψεις του οποίου ακόμα δεν έχουμε κατανοήσει, ενώ περιγράφουν τις επιβαρυντικές συνέπειες της πανδημίας τόσο για την ψυχή όσο και για το σώμα μας, καθώς βιώνουμε διάφορα συναισθήματα όπως κόπωση, άγχος, θλίψη για τη ζωή ή τους ανθρώπους που χάνουμε μαζί με την αβεβαιότητα για το μέλλον και το φόβο για τη ζωή μας.

 

Αυτός είναι και ο λόγος που είναι περισσότερο αναγκαίο από ποτέ να βρούμε μια θέση μέσα μας, έναν ασφαλή χώρο σε αυτό το συχνά παράλογο κλίμα συνεχών και μεταβαλλόμενων απαγορεύσεων, που περιορίζουν την ελευθερία μας τόσο σε πρακτικό όσο και σε πνευματικό επίπεδο μέσα σε συνθήκες οριακές, όπου η ζωή καθημερινά αναμετριέται με το θάνατο. Αλλά είναι άραγε αλήθεια εφικτό να παραμείνουμε ψύχραιμοι και να αισθανθούμε ασφαλείς σε μια συνθήκη, όπου η ελευθερία και οι ψυχικές μας αντιστάσεις αποδυναμώνονται καθημερινά υπό το πρίσμα του φόβου, της αβεβαιότητας και της μοναξιάς;

 

Την απάντηση την έχουν δώσει πριν από εμάς οι υπαρξιστές, σύμφωνα με τους οποίους, η απάντηση στο θάνατο είναι η ζωή, ενώ η δύναμη της ελευθερίας είναι η επιλογή, η οποία διαμορφώνεται στο εδώ και τώρα, όταν αποφασίσουμε να αφήσουμε τη θέση του θύματος, "τι μας έτυχε και τι πρόκειται να μας συμβεί" και να λάβουμε μια πιο υπεύθυνη θέση, στην οποία δεν υπάρχει κανένας θύτης (καμία συνθήκη, κανένα πρόσωπο ή θεσμός) να κατηγορήσουμε. Γιατί όσο προβάλλουμε τα δικά μας συναισθήματα στους άλλους, είτε αυτό είναι το ίδιο το κράτος είτε κάποιος άλλος άνθρωπος, αυτό μας αποδυναμώνει από το να βιώσουμε αυτό που πραγματικά νιώθουμε και μας βάζει σε μια παθητική και μοιρολατρική θέση, όπου δεν έχουμε καμία ελπίδα και καμία επιλογή.

 

 Προφανώς και μια τέτοια στάση δεν είναι καθόλου εύκολη και προϋποθέτει να γυμνάσουμε τα νοητικά και τα ψυχικά μας αντανακλαστικά και να δουλέψουμε εσωτερικά, ώστε να αναλάβουμε την προσωπική μας ευθύνη και να ζήσουμε τη ζωή που επιθυμούμε. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι ακόμα κι αν αισθανόμαστε απελπισία, εξάντληση ή θυμό για την κατάσταση που ζούμε, στην πραγματικότητα θρηνούμε για όσα χάνουμε καθημερινά σε υλικό, πνευματικό ή σε ανθρώπινο επίπεδο. Όμως, ακόμα και σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες μπορούμε να στρέψουμε την προσοχή μέσα μας και να επιλέξουμε να σχετισθούμε με τον εαυτό μας και τους ανθρώπους γύρω μας με γνήσιο ενδιαφέρον και νοιάξιμο, όπως θα έκανε ένας πολύ καλός μας φίλος, αλλά και να αποφασίσουμε τι δίνει νόημα στη ζωή μας και τι όχι, τι στόχους έχουμε για τη ζωή και τι άνθρωποι θέλουμε να γίνουμε. Αυτού του είδους την ελευθερία, της επιλογής της ζωής που θέλουμε να ζήσουμε, δεν μπορεί κανείς να μας την στερήσει.

 

Τι μπορούμε λοιπόν μέσα σε αυτή την περίοδο αβεβαιότητας να επιλέξουμε;

 

Σε μια εποχή που αλλάζουν πολλά πράγματα γύρω μας, η ουσία κρύβεται σε αυτά που εμείς μπορούμε να ελέγξουμε. Οι επιλογές μας είναι αυτές που αντέχουμε εμείς να προσφέρουμε στον εαυτό μας: Πως θα περάσουμε τη μέρα μας, πως θα γεμίσουμε τον ελεύθερο χρόνο μας, πόση ικανοποίηση θα αντλήσουμε από τη δουλειά μας ή/και από την προσωπική μας ζωή, πόσο θα επιτρέψουμε να μεταφέρουμε τη δουλειά στις σχέσεις μας τώρα που δουλεύουμε στο σπίτι, ποια δουλειά θα αναζητήσουμε (αν την έχουμε χάσει), πόσο ποιοτικό χρόνο θα περάσουμε με τα παιδιά μας ή/και τον σύντροφό μας, πως θα μάθουμε να ακούμε τον εαυτό μας και τους άλλους, τι θα δούμε στα social media ή στην τηλεόραση, πόσο χρόνο θα ξοδέψουμε εμείς και τα παιδιά μας στο διαδίκτυο, τι θα φάμε, με ποιον τρόπο θα κάνουμε άσκηση, τι μαθήματα έχει να μας διδάξει η πανδημία για τον τρόπο που διαχειριζόμαστε την πίεση, την αβεβαιότητα και το φόβο. Η λίστα είναι αναρίθμητη και διαφορετική για τον κάθε άνθρωπο..

 

Ίσως να είναι εποχή που χρειάζεται να στρέψουμε τα φώτα μέσα μας, καθώς αυτή η κρίση ίσως να είναι ευκαιρία να κάνουμε ενδοσκόπηση, να αφουγκραστούμε βαθύτερα τον εαυτό μας και να ορίσουμε εμείς τα θέλω μας, όπως και τα πρέπει που θέλουμε να αφήσουμε πίσω, ακόμα και μέσα σε αυτό το κλίμα της απαγόρευσης και του φόβου για το άγνωστο, αλλά και για την ίδια τη ζωή που απαιτεί να είμαστε περισσότερο ευέλικτοι και ανθεκτικοί από ποτέ. Και να μην ξεχνάμε, ίσως αν κάνουμε αυτή την παύση από την δυσκολία της καθημερινότητας και αναγνωρίσουμε το τι ζούμε και τι είναι αυτό που θα μας δώσει δύναμη να συνεχίσουμε, ενδεχομένως ο κόσμος μετά από το πέρας της πανδημίας να είναι καλύτερος τόσο για τον εαυτό μας όσο και για τα παιδιά μας. Το ερώτημα για το νόημα που θα δώσουμε στην εμπειρία της πανδημίας είναι στο χέρι μας. Εμείς κρατάμε το κλειδί..

 

 

 

Η ΠΑΝΔΗΜΙΑ ΚΑΙ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

 

Ευάγγελος Παπανικολάου.

Μαθηματικός, καθηγητής μέσης εκπαίδευσης.

Ένας νευραλγικός τομέας της κοινωνίας που συνδέεται άμεσα με τις πανδημίες, είναι το σχολείο, είτε αυτό λέγεται Νηπιαγωγείο ή Δημοτικό, είτε Γυμνάσιο ή Λύκειο, είτε Πανεπιστήμιο.

Θα προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε το θέμα αυτό, όσο μπορούμε πιο ρεαλιστικά, χωρίς προδιαθέσεις θετικές ή αρνητικές, όσον αφορά τις αποφάσεις των υπεύθυνων, για την αντιμετώπιση του ιού,  σε Ελλάδα, Ευρώπη και υπόλοιπο κόσμο, αλλά και ως προς τις αντιδράσεις των λαών των χωρών, θετικές ή αρνητικές.

Ας δούμε πρώτα τι έγινε πριν ένα χρόνο, όταν ήρθαν τα πρώτα κρούσματα στη χώρα μας. Σε μια κίνηση περιορισμού της διασποράς του κορωναϊού. Η κυβέρνηση πήρε όλα εκείνα τα μέτρα που είναι βασικά σε περιπτώσεις πανδημίας και που η ΕΕ αποφάσισε τον Μάρτη του 2020. Αν και τα κρούσματα λίγα στην αρχή, η Ελλάδα σε αντίθεση με άλλες Ευρωπαϊκές - και όχι - χώρες, ένα από τα μέτρα που πήρε, ήταν και το κλείσιμο των σχολείων όλων των βαθμίδων.

Και εκεί που όλη η Ευρώπη στέναζε – θυμηθείτε την βόρεια Ιταλία και την Ισπανία – η Ελλάδα κατάφερε να ελέγξει και την εξάπλωση και την θνησιμότητα, προσφέροντας ιατρική υποστήριξη στα σοβαρά περιστατικά και ζωτικής σημασίας οδηγίες – συμβουλές σε λιγότερο σοβαρές προσβολές.

Όταν κάποια στιγμή αποφασίστηκε το άνοιγμα των σχολείων από την κυβέρνηση, με τη σύμφωνη γνώμη των ειδικών λοιμωξιολόγων που έχουν και τον πρώτο λόγο, αυτό έγινε με ένα σχέδιο που ονομάζεται «εκ περιτροπής διδασκαλία».

Στην «εκ περιτροπής διδασκαλία», οι μαθητές του τμήματος χωρίζονται σε δυο μέρη των 12 ή 13 μαθητών το κάθε μέρος. Το ένα μέρος πηγαίνει σχολείο τις ημέρες Δευτέρα-Τετάρτη-Παρασκευή και το άλλο μέρος Τρίτη και Πέμπτη. Την επόμενη βδομάδα, το μέρος των μαθητών που είχε πάει σχολείο Δευτέρα-Τετάρτη-Παρασκευή την πρώτη εβδομάδα, θα πάει Τρίτη και Πέμπτη και το μέρος των μαθητών που είχε πάει σχολείο Τρίτη και Πέμπτη την πρώτη εβδομάδα, θα πάει Δευτέρα-Τετάρτη-Παρασκευή. Το ωρολόγιο πρόγραμμα του σχολείου είναι αυτό που είχε το σχολείο τη στιγμή που έκλεισε.

Με αυτόν τον τρόπο αποσυμφορήθηκε  ο πληθυσμός στην τάξη και μαζί με τα άλλα μέτρα σχολικής ζωής (πρωτόκολλα) που πάρθηκαν, λειτούργησαν τα σχολεία για 2 εβδομάδες μέχρι την λήξη της σχολικής χρονιάς. Οι εξετάσεις του Ιουνίου δεν έγιναν για προφανείς λόγους και οι μαθητές προβιβάστηκαν με τους προφορικούς τους βαθμούς. Έγιναν μόνο οι πανελλήνιες εξετάσεις της Γ Λυκείου με κάθε μέτρο προστασίας και μόνο με 8 μαθητές/τάξη.

Βλέποντας τα δεδομένα των επόμενων ημερών και ως 15 Ιουλίου (οι πανελλήνιες τελείωσαν 20 Ιουνίου), το άνοιγμα των σχολείων δεν αύξησε το επιδημικό φορτίο, που σημαίνει ότι το σχέδιο της «εκ περιτροπής διδασκαλίας», ήταν επιτυχημένο.

Ερχόμαστε τον Σεπτέμβριο στα σχολεία, μετά από μια καλοκαιρινή περίοδο, στην οποία η κυβέρνηση άνοιξε την κοινωνία και τα σύνορα, για να σώσει ότι μπορεί από πλευράς τουρισμού.

Δυστυχώς όπως μεταγενέστερα διαπιστώθηκε, τα μέτρα δεν ήταν αρκετά, γιατί ήταν δειγματοληπτικού χαρακτήρα και είχαμε πολλά εισαγόμενα κρούσματα που επιβάρυναν σχεδόν όλες τις τουριστικές περιοχές της χώρας (Ρόδο, Ζάκυνθο, Μύκονο, Αθήνα, Θεσσαλονίκη). Προσθέστε και τις δομές προσφύγων σε διάφορες περιοχές (Σπάρτη) και το πάζλ συμπληρώθηκε και μετά επεκτάθηκε σε όλη τη χώρα.

Και ενώ περιμέναμε όλοι, με το άνοιγμα των σχολείων τον Σεπτέμβρη,  να εφαρμοστεί το δοκιμασμένο μέτρο της «εκ περιτροπής διδασκαλίας», η υπουργός μας εκπλήσσει, βάζοντας 26 μαθητές σε μια αίθουσα σε καθημερινό μάθημα, σαν να μην υπάρχει επιδημία, με ότι αυτό συνεπάγεται.

Την ίδια στιγμή τα ΜΜΕ σε μια προσπάθεια «βοήθειας» κυβερνητικής, διαλαλούν μέσω «επιστημόνων» ότι οι μαθητές δεν μεταδίδουν τον ιό και άλλα τέτοια τραγελαφικά.

Με τα νέα πρωτόκολλα λειτουργίας του Σεπτεμβρίου, όταν παρουσιαστούν ένα ή δυο κρούσματα μαθητών σε ένα σχολείο, κλείνουν τα τμήματα των μαθητών αυτών, λες και οι μαθητές ήρθαν σε επαφή μόνο με τους μαθητές του τμήματός τους. Το σχολείο κλείνει με τρία κρούσματα. Για μένα λάθος επιλογή, γιατί ένα κρούσμα σε ένα σχολείο 200 μαθητών, από τις 8 το πρωί, ως τις 2 το μεσημέρι, όσα πρωτόκολλα και να εφαρμόσεις, θα μεταδώσει τον ιό – και όχι μόνο στο τμήμα του, αλλά και στα υπόλοιπα.

Σιγά – σιγά, με τα μέτρα αυτά, αρχίζουν τμήματα σχολικών μονάδων, αλλά και ολόκληρες σχολικές μονάδες να τίθενται Off. Ξεπεράσαμε τις 1.200 σχολικές μονάδες ή τμήματα σε όλη τη χώρα μέσα σε 40 ημέρες από την έναρξη λειτουργίας της νέας σχολικής χρονιάς.

Έτσι στις αρχές Νοέμβρη βάζουμε λουκέτο στα σχολεία, με τη χώρα να ξεπερνά τις επόμενες ημέρες τα 1.000 επιβεβαιωμένα κρούσματα καθημερινά. Την ίδια στιγμή «ειδικοί» στα ΜΜΕ διακηρύττουν ότι τα σχολεία δεν επιβάρυναν την κατάσταση. Κάτι το οποίο δεν φαίνεται να ισχύει, γιατί μαζί με τους 1.200.000 μαθητές που μετακινούνται καθημερινά, μετακινούνται και άλλοι τόσοι γονείς, καθηγητές, καθαρίστριες, κυλικεία, τροφοδοσίες, … κλπ επαγγέλματα που άπτονται των σχολείων (οι ειδικοί ανεβάζουν το σύνολο μαζί με τους μαθητές στα 6.000.000).

Και ερχόμαστε τώρα μετά τις γιορτές, που οι ειδικοί αποφασίζουν να ανοίξουν τα σχολεία, με το ίδιο πλάνο του Σεπτεμβρίου. Φανταστείτε καθηγητή ηλικίας 55 ως 60+ ετών με 26 μαθητές στην τάξη. Ήδη την στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, σε γειτονικό Λύκειο (Λάππα) παρουσιάστηκε κρούσμα σε καθηγητή και σε ένα ολόκληρο χωριό (Ριόλος) έκλεισε το Δημοτικό λόγω κρουσμάτων σε μαθητές και ο σύλλογος γονέων αποφάσισε να κλείσει το Γυμνάσιο για μια εβδομάδα. Κατά μαρτυρία γονέα που ήταν παρών το πρωί στον χώρο του Γυμνασίου, έφτασε σχολικό λεωφορείο από τα γύρω χωριά, πλήρες μαθητών.

Ας ασχοληθούμε λίγο τώρα με τη σχολική ζωή εν μέσω πανδημίας. Δύσκολα κρατάς έναν μαθητή προσηλωμένο στα πρωτόκολλα λειτουργίας. Με πάνω από δυόμιση μήνες κλεισμένους στα σπίτια τους, το άνοιγμα των σχολείων ήταν η ευκαιρία για να ξεδώσουν και δύσκολα μπαίνουν σε κανόνες. Παράδειγμα, αν και ξέρουν ότι δεν μπορούν να επισκέπτονται άλλες αίθουσες πλην της αίθουσας του τμήματός τους και να βγαίνουν στο προαύλιο από συγκεκριμένες εξόδους το κάθε τμήμα και να χρησιμοποιούν συγκεκριμένο χώρο του προαυλίου, παραβιάζουν όλα τα παραπάνω, ακόμα και τη χρήση μάσκας. Πώς να πείσεις έναν μαθητή ή μια μαθήτρια να μην πάει να βρει τον φίλο ή την κολλητή που είναι στο άλλο τμήμα, ειδικά εάν έχει να τη δει τόσο καιρό; Σε μια ηλικία που το αίμα βράζει; Πώς να αντιμετωπίσεις το μαθητή που έρχεται από το διπλανό σχολείο στα κάγκελα, να βρει το φίλο ή τη φιλενάδα που είναι στο σχολείο; Και πως αντιμετωπίζεις την κατάσταση, όταν παρά τις συστάσεις ο μαθητής δεν συμμορφώνεται και επικοινωνώντας με τον κηδεμόνα να βρεθεί μια λύση, διαπιστώνεις ότι ο κηδεμόνας είναι με το μέρος εκείνων που πιστεύουν ότι «δεν υπάρχει ιός»;

Πάμε τώρα σε περίπτωση που παρουσιαστεί κρούσμα σε μαθητή και αρχίσει η ιχνηλάτηση. Θα πει ο μαθητής ποια τμήματα, χώρους και ποιους μαθητές από άλλα τμήματα, ή άλλα σχολεία επισκέφθηκε; Προφανώς όχι, φοβούμενος την τιμωρία. Άρα το μέτρο «κλείνει το τμήμα του μαθητή» μπάζει. Και άντε κλείσαμε το τμήμα του μαθητή και «σταματήσαμε» τη διασπορά. Το τμήμα αυτό τις επόμενες ημέρες θα κάνει διαδικτυακό μάθημα με καθηγητές που είναι στο σχολείο κάνοντας μάθημα δια ζώσης στα υπόλοιπα τμήματα. Έτσι ο καθηγητής που είναι ήδη σχολείο, θα πρέπει την ώρα που έχει μάθημα με το τμήμα αυτό, να στήσει την ηλεκτρονική του τάξη σε μια αίθουσα που να διαθέτει διαδίκτυο και να έχει και ησυχία, που δεν είναι και τόσο εύκολο να γίνει σε πολλά σχολεία. Φανταστείτε τα τμήματα να είναι και δυο. Δεν θα μπορούσε ας πούμε στην περίπτωση αυτή, να προσληφθεί ωρομίσθιος εκπαιδευτικός να κάνει τα διαδικτυακά μαθήματα σε όσα τμήματα από διαφορετικά σχολεία χρειαστεί; Ψιλά γράμματα θα μου πείτε.

Ας πάμε στην περίπτωση που βρεθεί θετικός Καθηγητής. Κλείνουμε τα τμήματα του καθηγητή που από εδώ και στο εξής θα κάνουν διαδικτυακά μαθήματα από το σπίτι τους. Ερώτημα: με ποιον καθηγητή το συγκεκριμένο μάθημα, αν ο καθηγητής τους έχει πυρετό ή δύσπνοιες ή άλλα συμπτώματα; Θα μπορεί ο καθηγητής αυτός να φέρει σε πέρας την εξ αποστάσεως διδασκαλία; Προφανώς όχι.

Όλα αυτά είναι ερωτήματα που πρέπει να βάλουν σε σκέψεις γονείς, μαθητές, αλλά και τους υπεύθυνους, γιατί είναι πρωτόγνωρες οι καταστάσεις που ζούμε. Δυστυχώς από τη φύση του ο άνθρωπος δεν μπορεί να καταλάβει μια κατάσταση πόσο σοβαρή είναι, παρά μόνο τότε, όταν η κατάσταση ακουμπήσει τον ίδιο. Θερμή παράκληση σε όλους αυτούς που πιστεύουν ότι δεν υπάρχει τίποτα, να το ξανασκεφτούν και ας ρίξουν μια ματιά στα κέντρα υγείας, Νοσοκομεία, γιατρούς και νοσηλευτές, να δουν τις καταστάσεις που ζουν καθημερινά αυτοί οι άνθρωποι. Αλλά ας ρίξουν μια ματιά και στον περίγυρό τους. Κάποτε (πριν ένα χρόνο) είχανε σαν επιχείρημα ότι δεν γνωρίζουν κανέναν που να έχει τον ιό. Τώρα, ένα χρόνο μετά, όλοι μας ξέρουμε πολλούς φίλους ή γνωστούς που πέρασαν τον Γολγοθά αυτό και ίσως αλλάξουν γνώμη.

 

 

 

Η ξεχασμένη συνεισφορά της Δυτικής Αχαΐας στην Επανάσταση

 

 

Του Δημήτρη Στεμπίλη*

 

Στην επίσημη ιστοριογραφία και στο συλλογικό υποσυνείδητο το ξέσπασμα της Ελληνικής Επανάστασης και η ευόδωσή της είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με την Πελοπόννησο. Εργαστήρι ζυμώσεων πριν από την Επανάσταση, πεδίο μαχών και πολιτικών διεργασιών κατά τη διάρκειά της, θέατρο επιχειρήσεων της παρ’ ολίγον μοιραίας κατάπνιξής της από τον Ιμπραήμ και τόπος αποφάσεων που οδήγησαν σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες στην Ανεξαρτησία, ο Μωρηάς με τους πρωταγωνιστές του, διάσημους και «άσημους», έπαιξε τον καθοριστικότερο ίσως ρόλο ως γεωγραφική και διοικητική περιφέρεια στη δημιουργία του νέου ελληνικού κράτους.

Ανάμεσα στις περιοχές που πρωτοστάτησαν στον Αγώνα στην Πελοπόννησο ήταν η Αχαΐα. Ωστόσο, παρόλο που γνωρίζουμε πολλά για τα γεγονότα στην Πάτρα, ίσως η πιο σημαντική πόλη της πελοποννησιακής χερσονήσου εκείνη την περίοδο, το Αίγιο (Βοστίτσα τότε) και τα Καλάβρυτα, δεν είναι γνωστή στο ευρύ κοινό η συνεισφορά στην Επανάσταση της Δυτικής Αχαΐας. Οι αναφορές που έχουν διασωθεί δεν είναι λίγες, αλλά η ανάδειξή τους μέσω των πηγών σκιάζεται από την πολιορκία της Πάτρας, στην οποία όμως η Δυτική Αχαΐα προσέφερε πάρα πολλά.

Γκραβούρα: «Île & Golfe de Patras», Grèce, Gauttier, 1854

Για να κατανοήσουμε τη σημασία της νευραλγικής αυτής περιοχής χρειάζεται να γνωρίζουμε ότι, πέρα από το εύφορο έδαφός της, η παραλιακή της ζώνη, με σημαντικότερα λιμάνια τις Αλυκές και το Καραβοστάσι, χρησίμευε στην επικοινωνία με τα Ιόνια νησιά, ως δίαυλος που θα βοηθούσε σε κρίσιμες στιγμές τον επαναστατικό αγώνα. Στα 1802 οι Οθωμανοί θα κηρύξουν στην Πελοπόννησο τον διωγμό των κλεφτών, με αποτέλεσμα πολλοί να καταφύγουν στη Δυτική Αχαΐα και επίσης πολλοί από αυτούς μαζί με επώνυμους γόνους προκρίτων της Αχαΐας να περάσουν στα Επτάνησα.

Ένα από τα σημαντικότερα προεπαναστατικά γεγονότα που θρυλούνται αλλά και έχουν καταγραφεί από την παράδοση είναι ότι στα 1807 ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης αποβιβάστηκε στο λιμάνι των Αλυκών και από εκεί ξεκίνησε την επίθεσή του στις ιδιοκτησίες του Σαΐτ Αγά, που ήταν ο κύριος Οθωμανός ιδιοκτήτης και διοικητής της περιοχής. Η επιχείρηση αυτή του Κολοκοτρώνη οδήγησε σε αντίποινα από την πλευρά των Τούρκων, με αποτέλεσμα την ερήμωση της περιοχής, αναδεικνύοντας όμως ταυτόχρονα τη μελλοντική επαναστατική δυναμική της.

Το 1809 η περιοχή συγκαταλέγεται στο σχέδιο αυτονόμησης περιοχών της Πελοποννήσου με τη δημιουργία ενός προτεκτοράτου υπό την επικυριαρχία της Γαλλίας του Ναπολέοντα, που τελικά δεν ευδοκίμησε. Σημαντική εικόνα για την περιοχή προτού ξεσπάσει η Επανάσταση μας δίνει ο Πουκεβίλ, που τη συνδέει με τη Ζουμπάτα στο Παναχαϊκό, αφού οι κάτοικοί της μεταφέρονταν ανάλογα με την εποχή για τις ανάγκες της συντήρησης των κοπαδιών τους. Από τη Ζουμπάτα καταγόταν και στην Κάτω Αχαΐα είχε ζήσει ο Μητροπολίτης Δέρκων και μέλος της Φιλικής Εταιρείας Γρηγόριος, που απαγχονίστηκε από τους Τούρκους στις 3 Ιουνίου 1821 στην Κωνσταντινούπολη. Ο Γάλλος περιηγητής αναφέρεται σε ζωντανούς και δραστήριους ανθρώπους, στο χάνι του Σαΐτ Αγά που βρίσκεται στην Κάτω Αχαΐα και στο λιμάνι των Αλυκών, όπου είδε πλοίο να φορτώνει καυσόξυλα για τη Μάλτα. Ο σημαντικότερος οικισμός είναι η Επάνω Αχαΐα, ενώ στην Κάτω Αχαΐα καταγράφονται 30 καλύβες.

Η πιο γνωστή χρονικά στιγμή για τα γεγονότα της Επανάστασης στη Δυτική Αχαΐα είναι αναμφίβολα ο Φεβρουάριος του 1822. Παρά τις αντιδράσεις των Αχαιών προκρίτων, ο Κολοκοτρώνης καταφθάνει για να διευθύνει τις επιχειρήσεις στην πολιορκία της Πάτρας, αφού μετά την άλωση της Τριπολιτσάς έχει χριστεί αρχιστράτηγος του Αγώνα στην Πελοπόννησο. Η Χαλανδρίτσα και η Κάτω Αχαΐα (Αχαγιά) αποτελούν τα ιδανικά σημεία για την ευρεία στρατοπέδευση και λειτουργούν ως ορμητήρια προς την Πάτρα. Συνολικά και στα δύο σημεία στρατοπέδευσαν γύρω στους 10.000 άνδρες, ενώ στην εκστρατεία στις αρχές Μαρτίου συμμετείχαν, σύμφωνα με τον Σπυρίδωνα Τρικούπη, 6.300 πολεμιστές, με τους Έλληνες αγωνιστές να επιστρέφουν μετά το τέλος των μαχών στην Αχαγιά. Επίσης, στις 25 Φεβρουαρίου έχει καταγραφεί η αποβίβαση στην Κάτω Αχαΐα 6.000 ανδρών του οθωμανικού στόλου, γιατί δεν μπορούσαν να προσεγγίσει στην Πάτρα.

Η περιοχή καθ’ όλη τη διάρκεια της Επανάστασης θα λειτουργήσει ως κέντρο ανεφοδιασμού των επαναστατών και «γέφυρα» σωτηρίας τους προς τα Επτάνησα, ενώ θα παίξει ρόλο στις επιτυχημένες προσπάθειες του σπασίματος του αποκλεισμού του Μεσολογγίου, αφού γεωγραφικά βρίσκεται ακριβώς απέναντι. Στις 26 και 27 Αυγούστου 1827 θα λάβει χώρα και η σημαντική μάχη της Καυκαριάς, στα όρια με τη Δυτική Αχαΐα, με κύρια τη συμβολή και συμμετοχή των Μαζαρακιωτών, που πλέον οι απόγονοί τους ζουν στο Κάτω Μαζαράκι. Στα 1828, με την απελευθέρωση της περιοχής, η Κάτω Αχαΐα, που θα αναδειχθεί στο διοικητικό, εμπορικό και αγροτικό κέντρο της περιοχής, περιλαμβάνει πια πληθυσμό 40 οικογενειών.

 

Το «Τραύμα»

Όπως συνέβη και σε άλλες επαναστατημένες περιοχές, δεν είναι όλες οι στιγμές του Αγώνα γραμμένες με κλέος. Στη Δυτική Αχαΐα το «τραύμα» που επηρέασε την περιοχή, ακόμη και τις σχέσεις μεταξύ χωριών, είναι το προσκύνημα στον Ιμπραήμ τού μέχρι τότε ήρωα της Επανάστασης Δημήτρη Νενέκου. Ο Νενέκος ήταν πρωτοπαλίκαρο της οικογένειας Κανακάρη-Ρούφου, που είχε ερείσματα στην περιοχή της Δυτικής Αχαΐας, ο οποίος στα 1827 πέρασε στο στρατόπεδο του Ιμπραήμ. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Μπενιζέλος Ρούφος, σύμφωνα με νεότερες έρευνες, υπερασπίστηκε τον Νενέκο, ώστε ο Κολοκοτρώνης να πάρει πίσω την επικήρυξή του με θάνατο, που τελικά εκτέλεσε ο Σαγιάς. Το όνομά του Νενέκου χρησιμοποιείται στη λαϊκή γλώσσα αλλά και σε γραπτά κείμενα για να χαρακτηριστεί κάποιος που δείλιασε ή πρόδωσε. Ωστόσο, το φαινόμενο αυτό δεν ήταν σπάνιο κατά τη διάρκεια της Επανάστασης.

 

Το παρόν κείμενο στηρίχθηκε:

-          Στις σημειώσεις μου από τις παρεμβάσεις που έγιναν στην εκδήλωση του Δήμου Δυτικής Αχαΐας για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση με ομιλητές τους κκ. Παπαγιαννόπουλο Κώστα, Μόσχο Γιάννη, Αθανασόπουλο Τάσο και Δημήτρη Μπαχάρα.

 

-          Στα βιβλία:

i.                    Pouqueville, F.C.H.L. 1820. Voyage dans la Grèce, t. 3. Paris: Firmin Didot, père et fils.

ii.                  Παναγιώτης Καράμπελας, Δυτική Αχαΐα, Ιστορία και Ζωή, Κέντρο Ανάπτυξης Δυτικής Αχαΐας, 1995.

iii.                Μπαχάρας Δημήτρης, Αρχοντικές οικογένειες της Πελοποννήσου – Η οικογένεια Κανακάρη-Ρούφου, από την Επανάσταση του 1821 στη Δικτατορία των Συνταγματαρχών.

iv.                Παπαγιαννόπουλος Κώστας - Σιμώνη Ελένη (επιμ.), «Ν’ αρμενίσουν τα καράβια τ’ Αλυκιώτικα», στο Αλάτι στην Αλιεία – Οικονομία και Κατοίκηση στις Αλυκές Δυτικής Αχαΐας Ινστιτούτο Τοπικής Ιστορίας, Δήμος Δυτικής Αχαΐας, 2020

v.                  Σπυρίδων Τρικούπης, Ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης, Από την Εισβολή του Ομέρ Βρυώνη στην Αττική ως την Πρώτη Πολιορκία του Μεσολογγίου, τ. 2, Εκδοτικός Οργανισμός Λιβάνη, 1993.

(Σημαντικό τμήμα του κειμένου δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Πελοπόννησος» στο φύλλο της 27^ης Μαρτίου 2021)

*Δημοσιογράφος – Ιστορικός

 

Ένα μικρό βήμα προς το τέλος

 

Ακριβοπούλου Γεωργία , Επικ. Παιδίατρος ΚΥΚΑ

Τον τελευταίο χρόνο η εμφάνιση ενός νέου ιού, του SARS-CoV-2, έχει αλλάξει δραματικά τις ζωές όλων των ανθρώπων, παγκοσμίως. Ένας ιός με υψηλή μεταδοτικότητα και αυξημένη θνητότητα, που δοκίμασε τα συστήματα υγείας όλων των χωρών, που οδηγεί στο θάνατο πολλών ανθρώπων, ακόμη και υγιών. Ένας ιός με οικονομικές επιπτώσεις σε όλο τον πλανήτη. Ένας ιός που στέρησε την ανθρώπινη επαφή ή την επιφόρτισε με το αίσθημα του φόβου.

 

Είναι γνωστό ότι η μετάδοση του ιού και μαζί της και η πανδημία, θα τελειώσει όταν αποκτήσει ανοσία ποσοστό άνω του 50-75% του πληθυσμού, η οποία θα επέλθει είτε φυσικώς (με νόσηση) είτε με εμβολιασμό. Ανοσία της αγέλης λοιπόν, και μέχρι πριν λίγους μήνες, ο μόνος τρόπος για να την αποκτήσουμε ήταν η νόσηση. Δοκιμάστηκε, ανεπιτυχώς ωστόσο, από τη Σουηδία, καθώς το τίμημα σε θανάτους ήταν μεγάλο, ενώ το ποσοστό που ανέπτυξε αντισώματα ήταν μόλις 18 %.

 

Βρισκόμαστε όμως μερικούς μήνες μετά, με τους κανόνες του παιχνιδιού να αλλάζουν. Με ένα εμβόλιο να κάνει το ντεμπούτο του και να φέρνει μαζί του πνοή αισιοδοξίας και ελπίδα για ένα τέλος στην πανδημία. Φυσικά, όπως κάθε τι καινούριο, έτσι και ένα νέο, καινοτόμο εμβόλιο δημιούργησε πλήθος ερωτημάτων, ανησυχιών και αμφιβολιών. Στον πυρήνα των ερωτημάτων πλέον, η ερώτηση είναι μία: Γιατί να εμβολιαστώ; Γιατί να ρισκάρω;

  

Γιατί δεν υπάρχει πραγματικό ρίσκο.

 Οι παρενέργειες από τα εμβόλια που κυκλοφορούν είναι ήπιες και βραχυπρόθεσμες. Αίσθημα πόνου στο χέρι στο οποίο χορηγήθηκε το εμβόλιο, αίσθημα κόπωσης, πονοκέφαλος, μυαλγίες και χαμηλά πυρετικά κύματα είναι οι πιο συνηθισμένες από αυτές. Σύμφωνα με το CDC, από 17.5 εκατομμύρια άτομα που έλαβαν την πρώτη δόση του εμβολίου COVID-19, μόνο 66 ανέπτυξαν αναφυλαξία, μια σοβαρή, δηλαδή, αντίδραση. Από την άλλη πλευρά, οι επιπλοκές από νόσηση από COVID 19 οδηγούν σε ποσοστό 14% σε σοβαρή νόσο με οξεία αναπνευστική δυσχέρεια, ενώ ένα 5% οδηγείται σε αναπνευστική ανεπάρκεια με δυσλειτουργία πολλών οργάνων.

 Γιατί τα εμβόλια σώζουν ζωές.

 Τα εμβόλια είναι από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της δημόσιας υγείας της σύγχρονης εποχής. Έχουν σώσει και συνεχίζουν να σώζουν εκατομμύρια ζωές σε όλο τον κόσμο. Η επιτυχία τους είναι τέτοια, που σε υψηλό ποσοστό, οι περισσότεροι ασθενείς και πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης δεν έχουν προσωπική εμπειρία για τις καταστροφικές συνέπειες πολλών από τις ασθένειες που προλαμβάνουν τα εμβόλια. Το πρώτο εμβόλιο εισήχθη από τον Edward Jenner το 1796. Ο Jenner παρατήρησε ότι οι γυναίκες που άρμεγαν τις αγελάδες παρουσίαζαν φυσαλίδες στα χέρια τους (cowpox-δαμαλίτιδα) και  δεν  νοσούσαν  από  ευλογιά. Ο Jenner χρησιμοποίησε το υγρό από τις φυσαλίδες αυτές και εμβολίασε ένα οκτάχρονο αγόρι τον James Phipps. O James, όταν ήρθε σε επαφή με άτομα που έπασχαν από ευλογιά, δε νόσησε. Το πρώτο εμβόλιο ήταν γεγονός. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ξεκίνησε ένα εντατικό σχέδιο για την εξάλειψη της ευλογιάς το 1967. Εκτεταμένος εμβολιασμός και παρακολούθηση διεξήχθησαν σε όλο τον κόσμο για αρκετά χρόνια. Η τελευταία γνωστή φυσική περίπτωση ήταν στη Σομαλία το 1977. Το 1980, ο ΠΟΥ κήρυξε εξάλειψη της ευλογιάς παγκοσμίως.

 

Ο εμβολιασμός κατά της ευλογιάς γινόταν με τον ιό της δαμαλίτιδας.Καθότι προερχόταν από τις αγελάδες, υπήρχε η πεποίθηση πως όσοι εμβολιάζονται θαμετατραπούν σε αγελάδες ή τα ζώα θα αρχίσουν να ξεπηδούν από το σώμα τους

 

Λίγα χρόνια πριν τον Jenner, δύο Έλληνες ιατροί, ο Εμμανουήλ Τιμόνης από τη Χίο και ο Ιάκωβος Πυλαρινός από το Ληξούρι της Κεφαλληνίας, δημοσίευσαν το 1714 στο Αγγλικό περιοδικό “Philosophical Transactions” της Royal Society του Λονδίνου, την πρώτη επιστημονική εφαρμογή του εμβολιασμού που ονομάσθηκε «ευλογιασμός» (variolatio), λήψη δηλαδή υγρού (πύου) από φλύκταινες ελαφρά πασχόντων από ευλογιά ή ευρισκομένων στο στάδιο της αναρρώσεως και στην συνέχεια στην εμφύτευση (ενοφθαλμισμό) μετά από σκαριφισμούς στο δέρμα υγιών παιδιών, με αποτέλεσμα να εκδηλώνεται ηπιότερη νόσος, να καθίστανται τα παιδιά άνοσα και να μην προσβάλλονται πλέον από τη μάστιγα της ευλογιάς. Ο «ευλογιασμός» αποτέλεσε πρόδρομο μέθοδο του δαμαλισμού.

Σήμερα διατίθενται εμβόλια, με άδεια χρήσης, που αποτρέπουν 26 διαφορετικά παθογόνα. Ασθένειες όπως η ανεμευλογιά, η διφθερίτιδα, η ηπατίτιδα Α, η ηπατίτιδα Β, η ιλαρά, η μηνιγγίτιδα, η παρωτίτιδα, ο πνευμονιόκοκκος, η πολιομυελίτιδα, η ερυθρά, ο έρπητας, ο τέτανος, ο κοκκύτης έχουν εξαλειφθεί ή μειωθεί αισθητά. Ο παγκόσμιος οργανισμός υγείας υπολογίζει ότι ο εμβολιασμός προστατεύει από 2 με 3 εκατομμύρια θανάτους παγκοσμίως κάθε χρόνο. Μέσα σε αυτές έρχεται λοιπόν να προστεθεί και το εμβόλιο για τον κορωνοϊό SARS-CoV-2.

  Γιατί η ασφάλεια τους έχει δοκιμαστεί αυστηρώς.

 Τα εμβόλια δοκιμάζονται σε μακροχρόνιες και μεγάλες κλινικές δοκιμές που περιλαμβάνουν δεκάδες χιλιάδες άτομα και τα αποτελέσματά τους παρακολουθούνται ακόμη και μετά την έγκρισή τους. Κάποιος θα αναρωτηθεί, πώς γίνεται να κυκλοφόρησε τόσο γρήγορα εμβόλιο για έναν νέο ιό και μάλιστα να είναι και ασφαλές; Οι επιστήμονες μπόρεσαν να αναπτύξουν εμβόλια COVID-19

τόσο γρήγορα λόγω των προηγούμενων πολυετών ερευνών σχετικά με τους ιούς και τους ταχύτερους τρόπους παρασκευής εμβολίων, ενώ η τεράστια κρατική χρηματοδότηση και η συνεργασία μεγάλων φαρμακευτικών εταιρειών με Πανεπιστήμια και Ερευνητικά Ιδρύματα έδωσε την δυνατότητα να διεξάγονται πολλαπλές δοκιμές παράλληλα. Από την αρχή της πανδημίας, η ΕΕ έχει επενδύσει σε μεγάλο βαθμό στην έρευνα, με εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ να έχουν δοθεί στα ερευνητικά προγράμματα για τον κορωνοϊό. Επιπλέον, λόγω της πανδημίας, υπήρξε μεγάλος αριθμός εθελοντών, με αποτέλεσμα η φάση 3 των κλινικών μελετών να ολοκληρωθεί σε μικρό χρονικό διάστημα, συγκριτικά με άλλα εμβόλια, για τα οποία αντίστοιχοι αριθμοί εθελοντών μπορεί να χρειάζονταν χρόνια για να συγκεντρωθούν. Τα εμβόλια για τον COVID 19 έχουν υποβληθεί σε αυστηρές μελέτες, ενώ η Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων  και Φαρμάκων (FDA) έχει χορηγήσει εξουσιοδοτήσεις έκτακτης ανάγκης (EUA) για εμβόλια COVID-19 που έχουν αποδειχθεί ότι πληρούν αυστηρά κριτήρια ασφάλειας και είναι αποτελεσματικά, όπως αποδεικνύεται από μεγάλες κλινικές δοκιμές.

Το εμβόλιο του  COVID-19 δεν αποτελεί πείραμα, αλλά τρόπο ανοσίας από τον φονικό ιό.

 Για να προστατέψω την υγεία μου.

 Η χρήση μάσκας και η κοινωνική απόσταση μειώνουν την πιθανότητα έκθεσης στον ιό ή τη μετάδοσή του σε άλλους, αλλά αυτά τα μέτρα δεν είναι αρκετά. Όλα τα εμβόλια που κυκλοφορούν μέχρι τώρα έχουν αποδειχθεί ότι είναι πολύ αποτελεσματικά στην πρόληψη από νόσηση από COVID-19. Και τι σημαίνει πρόληψη; Τα εμβόλια λειτουργούν μιμούμενα τα βακτήρια ή τους ιούς που προκαλούν τις ασθένειες. Ο εμβολιασμός διεγείρει το ανοσοποιητικό σύστημα του σώματος για να δημιουργήσει άμυνα ενάντια στα παθογόνα, χωρίς όμως να προκαλέσει την ίδια την ασθένεια. Το τμήμα του παθογόνου που αναγνωρίζει το ανοσοποιητικό μας σύστημα ως ξένο ονομάζεται αντίγονο. Ο εμβολιασμός εκθέτει το σώμα σε αυτά τα αντιγόνα και το ανοσοποιητικό σύστημα του σώματος αντιδρά αμυντικά παράγοντας αντισώματα και δημιουργώντας  κύτταρα "μνήμης", έτσι ώστε, όταν το παθογόνο "μπεί" στον οργανισμό, πολύ γρήγορα να το "θυμηθεί" ο οργανισμός μας και να μπορέσει να το αντιμετωπίσει άμεσα. Τέτοιου είδους αντιγόνα μπορεί να είναι κάποια πρωτεΐνη του ιού ή ο ίδιος ο ιός, αλλά απενεργοποιημένος. Αντιγόνα λοιπόν, και όχι μικροτσιπάκια, που αποτελούν μέρος ενός κοινωνικού πειράματος με σκοπό να καθοδηγηθεί η μάζα. Τα εμβόλια της Pfizer/BioNTech και της Moderna προστατεύουν από συμπτωματική λοίμωξη σε ποσοστό 95% και 94,1%. Επιπλέον, οι μέχρι τώρα κλινικές μελέτες αποδεικνύουν ότι ο εμβολιασμός μπορεί να μειώσει την σοβαρότητα της νόσου ακόμα κι αν κάποιος κολλήσει COVID 19 σε ποσοστό 95% και 91%, αντίστοιχα. Το τρίτο εμβόλιο που κυκλοφορεί είναι αυτό της AstraZeneca, με αποτελεσματικότητα περίπου στο 70%, ενώ έγκριση έχει λάβει και το εμβόλιο της Johnson & Johnson, η κυκλοφορία του οποίου αναμένεται απο τον επόμενο μήνα. Να σημειωθεί, ότι από τα 20 εκατομμύρια εμβολιασμών που πραγματοποιήθηκαν με εμβόλιο της AstraZeneca, έχουν καταγραφεί συνολικά 7 περιπτώσεις διάχυτης ενδαγγειακής πήξης και 18 θρομβώσης. Τέλος, έγκριση έχει λάβει το ρωσικό Sputnik-V για χώρες όπως η Αργεντινή, η Λευκορωσία και η Σερβία, ενώ στον προθάλαμο της έγκρισης βρίσκεται και το εμβόλιο της Novavax, το οποίο βρίσκεται στη φάση 3 των κλινικών μελετών, με αποτελεσματικότητα που αγγίζει το 89%.

 Για να προστατέψω τους γύρω μου.

 Ο εμβολιασμός δεν αφορά μόνο εσάς. Μπορεί να προστατεύσει τα άτομα γύρω σας και ιδιαίτερα αυτούς που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για σοβαρή νόσηση από COVID-19. Ιδιαιτέρως αυτούς οι οποίοι είναι αντιμέτωποι με νοσήματα τα οποία τους εμποδίζουν να αναπτύξουν μια αποτελεσματική ανοσοαπόκριση στον εμβολιασμό, γεγονός που τους καθιστά ιδιαίτερα ευάλωτους στον COVID-19.

Σε μελέτη , η οποία ωστόσο δεν έχει υποβληθεί ακόμη σε αξιολόγηση, οι ερευνητές στο Ισραήλ μέτρησαν το ιικό φορτίo σε 2.897 άτομα που δεν εμβολιάστηκαν και σε 2.897 άτομα ίδιας ηλικίας και φύλου, που είχαν λάβει την πρώτη δόση του εμβολίου Pfizer. Οι ερευνητές καταλήγουν στην μελέτη τους ότι “το ιικό φορτίο μειώνεται 4 φορές σε περίπτωση  λοίμωξης εντός 12-28 ημέρες μετά την πρώτη δόση εμβολίου”.

Αυτό υποδηλώνει και μείωση της μολυσματικότητας, συμβάλλοντας περαιτέρω στην επίδραση που έχει το εμβόλιο στην εξάπλωση του ιού και στην προστασία των γύρω μας.

 Για να «προστατεύσω»  το σύστημα υγείας.

 Ο εμβολιασμός για τον COVID 19 απαλλάσσει από την πίεση  το προσωπικό των υπηρεσιών υγείας, το οποίο στη συνέχεια μπορεί να αφιερώσει τις προσπάθειές του, τα κεφάλαια και τον εξοπλισμό του για να βοηθήσει τους ασθενείς, που νοσούν από ασθένειες, οι οποίες δεν είναι δυνατόν να προληφθούν μέσω του εμβολιασμού.

Μειώνοντας τον αριθμό των περιπτώσεων των κρουσμάτων του COVID 19, απελευθερώνονται πόροι και αποτρέπονται περαιτέρω καθυστερήσεις άλλων θεραπειών.

  

Για να εξοικονομήσω χρόνο και χρήμα.

 

Σύμφωνα με μελέτη η οποία διενεργήθηκε από τον καθηγητή οικονομικών της Υγείας Γ. Κυριόπουλο, τον αναπληρωτή καθηγητή Κ. Σουλιώτη και τον συνεργάτη του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής και γενικό διευθυντή του i-hecon και οικονομολόγο Κ. Αθανασάκη, το κόστος ανά ημέρα νοσηλείας στον θάλαμό ενός νοσοκομείου εκτιμάται στα 443,1 ευρώ, ενώ το κόστος ανά ημέρα στην μονάδα Εντατικής Θεραπείας στα 2.245 ευρώ. Οι συνολικές δαπάνες υγειονομικής περίθαλψης ανέρχονται σε 3,7 εκατομμύρια ευρώ ανά 1.000 επιβεβαιωμένες περιπτώσεις, συμπεριλαμβανομένων των ασθενών που δεν χρειάζονταν νοσηλεία. Σημαντικό κόστος για την υγειονομική περίθαλψη. Ωστόσο, το υψηλότερο, και μη μετρήσιμο, κόστος για την κοινωνία είναι το κόστος της εξάπλωσης της επιδημίας. Η χωρητικότητα του συστήματος είναι πεπερασμένη, ενώ οι πόροι είναι λιγοστοί και έχουν ανταγωνιστική χρήση. Κάθε κρεβάτι ΜΕΘ που καταλαμβάνεται λόγω καθυστερημένης ή αναποτελεσματικής ανταπόκρισης στην επιδημία, είναι ένα λιγότερο διαθέσιμο κρεβάτι για έναν ασθενή που έχει ανάγκη. 

Επιπλέον, η νόσηση από COVID 19 σημαίνει την αποχώρηση από το σχολείο ή την εργασία, την παραμονή κατ’οίκον για 2 εβδομάδες, την απομόνωση με αποτέλεσμα την ψυχολογική επιβάρυνση ακόμη και των ασυμπτωματικών ασθενών.

 Τα εμβόλια έχουν αναγνωριστεί ευρέως ως μια από τις πιο αποτελεσματικές ιατρικές παρεμβάσεις που μπορεί να κάνει κάποιος.

 

Διαρκεί μόνο λίγα λεπτά και είναι δωρεάν

Για να μπορώ να ταξιδέψω.

Και σε ποιόν δεν έχουν λείψει άλλωστε τα ταξίδια ένα χρόνο τώρα! Ένα ταξίδι σε μια άλλη χώρα αυξάνει την πιθανότητα έκθεσης στον ιό. Με την επιλογή του εμβολιασμού για τον COVID 19 μειώνεται ο κίνδυνος για αναβολή του ταξιδιού ή μια ανεπιθύμητη επίσκεψη σε τοπικό νοσοκομείο λόγω νόσησης.

 Η διακοπή μιας πανδημίας απαιτεί τη χρήση όλων των εργαλείων που διαθέτουμε και πλέον ο εμβολιασμός είναι το ισχυρότερο όπλο που έχουμε για να πάψει η επιστροφή στην κανονικότητα να μοιάζει ουτοπία.

 Οι εμβολιασμοί στην Ελλάδα έχουν ξεκινήσει από τις 27 Δεκεμβρίου και μέχρι τώρα έχουν πραγματοποιηθεί 1.035.780 εμβολιασμοί με μία τουλάχιστον δόση και 501.471 εμβολιασμοί με δύο.

 Το Κέντρο Υγείας Κάτω Αχαΐας έχει οριστεί ως Εμβολιαστικό Κέντρο και έχει προετοιμαστεί διενεργώντας άσκηση εξομοίωσης, οργανώνοντας τις αίθουσες εμβολιασμού, έχει παραλάβει τον απαιτούμενο εξοπλισμό, ενώ έχουν εκπαιδευτεί όλοι όσοι θα συμμετέχουν σε αυτή τη μεγάλη εκστρατεία εμβολιασμού κατά του COVID 19.

Από 03 Απριλίου το ΚΥΚΑ μπαίνει ενεργά πλέον στο πρόγραμμα εμβολιασμού!

Ας δώσουμε όλοι το παρών μας στο ραντεβού με το τέλος της πανδημίας, προγραμματίζοντας τον εμβολιασμό μας στο emvolio.gov.gr, στα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών και στα φαρμακεία.

 

 Πηγές

 

•    https://eody.gov.gr/erotiseis-kai-apantiseis-schetika-me-ton-emvoliasmo-gia-ton-koronoio-sars-cov-2/

•    https://www.who.int

•    Cascella M, Rajnik M, Cuomo A, et al. Features, Evaluation, and Treatment of Coronavirus. [Updated 2020 Oct 4]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2020 Jan-.

•    Taylor MW. Introduction: A Short History of Virology. Viruses and Man: A History of Interactions. 2014;1-22. Published 2014 Jul 22.

•    https://www.fda.gov/vaccines-blood-biologics/development-approval-process-cber/vaccine-development-101

•    Philip Ball. The lightning-fast quest for COVID vaccines — and what it means for other diseases. Nature | Vol 589 | 7 January 2021

•    https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/vaccines/vaccine-benefits.html

•    Athanasakis K, Nomikos N, Souliotis K, Kyriopoulos, University of West Attica, Athens, Greece, Institute for Health Economics-Athens, University of Peloponnese, Corinth, Greece. From disease burden to healthcare cost: highlighting the health economics aspects of the covid 19- pandemic

ΠΟΛΙΤΕΙΑ #11

 

Όταν πριν από έξι χρόνια η προσπάθεια αυτή έκανε τα πρώτα της βήματα, ο κόσμος μας ήταν αρκετά διαφορετικός. Μετά από μια μεγάλη ανάπαυλα, συνεχίζουμε μέσα σε δύσκολους αλλά ενδιαφέροντες καιρούς και σίγουρα σε εποχή που αρκετά δύσκολα θα ξεχάσουμε στο μέλλον.

Σε έναν κόσμο τεχνολογικά περίπλοκο και μια πανδημική εποχή που οι θεωρίες συνωμοσίας και οι απλουστευτικές αφηγήσεις αρκετές φορές βρίσκουν έδαφος για απαντήσουν στα ερωτήματα των καιρών, σε μια εποχή που και η Δυτική Αχαΐα αναζητά το βηματισμό της, η προσπάθεια μας έρχεται για να συναντήσει “ανήσυχα μυαλά” που έχουν τη διάθεση να ανιχνεύσουν το παρελθόν και να κάνουν την ανάγνωση της εποχής μας με τρόπο τεκμηριωμένο. Η επίδραση της πανδημίας σαρώνει όλες σχεδόν τις πλευρές της ζωής μας. Προβάλει νέα ερωτήματα στην επιστήμη και για να “ξαναπάρουμε τις ζωές μας πίσω” απαιτούνται λύσεις που στο επίκεντρο θα έχουν την γνώση, τον άνθρωπο και τις ελευθερίες του, τον ορθολογισμό και την πίστη στην πρόοδο.

Πρόκειται για μια προσπάθεια που δεν επιθυμεί να σταθεί στα όρια του διαδικτυακού κόσμου και με παράλληλες δράσεις και πρωτοβουλίες, όμοιες με εκείνες που πραγματοποιήσαμε στο παρελθόν, επιχειρεί να αναδείξει προβλήματα της εποχής, να μιλήσει για την ιστορία μας, τον τόπο μας και τους ανθρώπους του, για την τέχνη και τον πολιτισμό. Ένα διαδικτυακό παράθυρο που θα προβάλλει τη γνώση και το διάλογο για τα προβλήματα της εποχής μας.

*Φωτογραφία: Πίνακας του Πίτερ Μπρέγκελ ο πρεσβύτερος, Ο θρίαμβος του θανάτου, περ.1562, λάδι σε ξύλο, 117 x 162 cm, Μουσείο Πράδο, Μαδρίτη.

Το υδατικό πρόβλημα του κάμπου της Δυτικής Αχαΐας. Αναγκαιότητα ολοκλήρωσης του αρδευτικού έργου του φράγματος Πηνειού

Ξενοφών Σταυρόπουλος, Δρ. Γεωλόγος – Μελετητής,

Αντ/δρος Δ/κού Συμβουλίου Συλλόγου Ελλήνων Γεωλόγων 

Ο κάμπος της Δυτικής Αχαΐας αναπτύσσεται στο δυτικό τμήμα του Νομού Αχαΐας έως τα όρια του με τον Νομό Ηλείας καταλαμβάνοντας έκταση 190 km² περίπου με εύφορα εδάφη τα οποία σε συνδυασμό με τις  ευνοϊκές κλιματικές συνθήκες δημιουργούν τις απαραίτητες συνθήκες και προϋποθέσεις για πλούσιες και αποδοτικές αγροτικές καλλιέργειες.

Βασική οικονομική δραστηριότητα στην περιοχή αποτελεί ο πρωτογενής τομέας με ανάπτυξη αγροτικών δραστηριοτήτων – καλλιεργειών κηπευτικών, αμπελιών και ελιών κυρίως αλλά και κτηνοτροφίας. Τις τελευταίες δεκαετίες παρουσιάζει σημαντική ανάπτυξη και η οικονομική δραστηριότητα στο δευτερογενή και τριτογενή τομέα με τουριστικές εκμεταλλεύσεις στην παράκτια ζώνη αλλά και βιοτεχνίες επεξεργασίας και συσκευασίας αγροτικών προϊόντων κλπ.

Οι αρδευτικές ανάγκες του κάμπου έχουν υπολογισθεί με βάση τις καλλιεργούμενες εκτάσεις και τα είδη των καλλιεργειών και είναι της τάξης των 35-40 εκ.m³/έτος. Η κάλυψη των συνολικών υδατικών αναγκών της περιοχής γίνεται από την εκμετάλλευση των υπόγειων νερών της περιοχής τα οποία υπόκεινται σε συστηματική και μακρόχρονη εκμετάλλευση από μεγάλο αριθμό γεωτρήσεων με βάθη που φθάνουν έως 250-300 μ. Σε μελέτη του Υπ. Γεωργίας (2001) υπολογίσθηκε ότι στην περιοχή του κάμπου Δυτ. Αχαΐας λειτουργούν περίπου 3.000 γεωτρήσεις.

Το υδατικό πρόβλημα της περιοχής είναι γνωστό από τη δεκαετία του 1960με σειρά εξειδικευμένων μελετών και επιστημονικών ερευνών (1965: Υπ. Γεωργίας, 1987-1992: Ε.Μ.Πολυτεχνείο,  1994-1995: ΚΤΑΔΑ, 1999-2002: Υπ. Γεωργίας, 2004-2011: Περιφ. Δυτ. Ελλάδος) καταγράφουν με συστηματικές έρευνες και μετρήσεις την ποσοτική μείωση και ποιοτική υποβάθμιση των υπόγειων υδάτων της ευρείας πεδινής περιοχής της Δυτικής Αχαϊας.

Η ποσοτική κατάσταση των υπόγειων νερών είναι σε άκρως αρνητικό επίπεδο. Από την χαμηλή – παράκτια ζώνη και μέχρι το μέσον της πεδινής ζώνης  οι στάθμες των υπόγειων νερών είναι σε αρνητικά υψόμετρα που φθάνουν έως -60 μ. (κάτω από το επίπεδο της θάλασσας).

Η ποιοτική υποβάθμιση των υπόγειων νερών αφορά κυρίως: α) την επιβάρυνση τους με υψηλές συγκεντρώσεις στοιχείων που υποδηλώνουν ρύπανση όπως νιτρικά, νιτρώδη, θειικά, νάτριο κλπ και β) την επιβάρυνση με υψηλές συγκεντρώσεις χλωριόντων που υποδηλώνουν υφαλμύρινση.

Οι ποσοτική μείωση και ποιοτική υποβάθμιση των υπογείων υδάτων της περιοχής καταγράφεται και στα «Σχέδια Διαχείρισης Υδάτων στο πλαίσιο της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ» που εκπονούνται τα τελευταία χρόνια. Το υπόγειο υδατικό σύστημα της περιοχής ΥΥΣ (GR0200090) ταξινομείται σε κακή ποσοτική κατάσταση (κόκκινο χρώμα) με απολήψεις υπογείων υδάτων που υπερβαίνουν της ετήσια ανανέωση – τροφοδοσία, καθώς και σε κακή ποιοτική κατάσταση (κόκκινο χρώμα) με υψηλές συγκεντρώσεις που υπερβαίνουν τα επιτρεπόμενα όρια για τα χλωριόντα (Cl^-), τα θειικά (SO₄) και τα νιτρικά ιόντα (ΝΟ₃).

Η ανεπάρκεια υδατικών πόρων αποτελεί δυσμενή παράγοντα για την ανάπτυξη της περιοχής δεδομένου ότι η εξασφάλιση του απαραίτητου νερού σε ποσότητα και ποιότητα είναι ζωτικής σημασίας για τη συνέχιση των γεωργικών δραστηριοτήτων.

Η οικονομική επιβάρυνση των αγροτών αλλά και των άλλων χρηστών νερού είναι δυσανάλογα μεγάλη λόγω μεγάλου κόστους κατασκευής και συντήρησης γεωτρήσεων μεγάλου βάθους έως 250-300 μ. και λόγω πολύ μεγάλου ετήσιου κόστους ενέργειας (ΔΕΗ) για άντληση αρδευτικού νερού από μεγάλα βάθη (100-200 μ.)

Η ολοκλήρωση του έργου της επέκτασης της αρδευτικής διώρυγας του φράγματος Πηνειού στη Δυτική Αχαΐα αποτελεί τη μοναδική δυνατότητα για την αντιμετώπιση του υδατικού προβλήματος. Οι μελέτες του φράγματος – αρδευτικού ταμιευτήρα Πηνειού έχουν γίνει από την δεκαετία του 1960 και το έργο κατασκευάσθηκε στις αρχές του 1970.

Ο ταμιευτήρας δέχεται νερά από λεκάνη απορροής περίπου 700 km² (περίπου 400 km² από Νομό Ηλείας και 300 km² από Νομό Αχαϊας) με δυνατότητα αποθήκευσης νερού 350-400 εκ.m3/έτος.

Σύμφωνα με τις εγκεκριμένες μελέτες κατασκευής του έργου (Υπουργείο Δημοσίων έργων – 1970) προβλέπεται η άρδευση 400.000 στρ. (300.000 στρ. στο Νομό Ηλείας και 100.000 στρ. στο Νομό Αχαϊας) μέσω  δύο κεντρικών αρδευτικών διωρύγων (βόρεια και νότια).

Έχει κατασκευασθεί το σύνολο των αρδευτικών έργων (δίκτυα, αντλιοστάσια) της Νότιας Κεντρικής Διώρυγας στο Ν. Ηλείας.  Τα έργα της Βόρειας Κεντρικής Διώρυγας έχουν φθάσει εντός των ορίων του Ν. Αχαΐας, έχουν περάσει την κοίτη του ποτ. Λαρίσου και έχουν σταματήσει στο χωριό  Απιδεώνα (νότια του Λάππα). Το έργο δεν ολοκληρώθηκε στις δεκαετίες 1970-1980 λόγω έλλειψης πιστώσεων.

Το έτος 2003, από την Δ/νση Δημοσίων Έργων της Περιφέρειας Δυτ. Ελλάδας εξασφαλίζονται οι πιστώσεις και προκηρύσσεται διαγωνισμός για την «Μελέτη επέκτασης Κεντρικής Διώρυγας Πηνειού στη Δυτική Αχαΐα». Η εκπόνηση της μελέτης αρχίζει το 2004, περιλαμβάνει το σύνολο των τεχνικών μελετών (υδραυλική, γεωργική, τοπογραφική, γεωλογική, γεωτεχνική και περιβαλλοντική μελέτη). Μετά από μακρόχρονες διεργασίες, κυρίως για την εξασφάλιση των απαραίτητων γνωμοδοτήσεων για την περιβαλλοντική αδειοδότηση των προτεινόμενων έργων το σύνολο των τεχνικών μελετών ολοκληρώνεται και εγκρίνεται το 2011 με την απόφαση Έγκριση Περιβαλλοντικών Όρων του έργου από την ΕΥΠΕ την 30/12/2011.

Σύμφωνα με την εγκεκριμένη μελέτη προβλέπεται η επέκταση της Βόρειας Κεντρικής Διώρυγας Πηνειού με δύο κλάδους στο ανάπτυγμα του κάμπου Δυτικής Αχαϊας με παροχή νερού 36 εκ.m3/έτος για την άρδευση 63.000 στρεμμάτων.

Η άμεση χρηματοδότηση και η έναρξη κατασκευής του έργου αποτελεί αναγκαιότητα και τη μοναδική διέξοδο για την αντιμετώπιση του υδατικού προβλήματος της περιοχής και φυσικά για την οικονομική  και κοινωνική επιβίωση των κατοίκων της διότι οι συνθήκες ανεπάρκειας υδατικών πόρων είναι πλέον σε οριακό επίπεδο με αρνητικές συνέπειες για τη συνέχιση των γεωργο-κτηνοτροφικών αλλά και των υπόλοιπων οικονομικών δραστηριοτήτων.

Το διαθέσιμο νερό του ταμιευτήρα υπερκαλύπτει τις αρδευτικές ανάγκες των περιοχών που καλύπτει και έχει καταγεγραμμένη (μακροχρόνιες μετρήσεις) περίσσεια νερού της τάξης των 90 εκ.m3/έτος. Η επέκταση του αρδευτικού Πηνειού δεν είναι νέο έργο αλλά ολοκλήρωση του εγκεκριμένου σχεδιασμού του αρχικού έργου.

Το έργο της επέκτασης της διώρυγας Πηνειού στη Δυτική Αχαΐα προβλέπεται και περιλαμβάνεται στα Σχέδια Διαχείρισης Υδάτων στα πλαίσια της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ που εκπονήθηκαν και εγκρίθηκαν από την Ειδική Γραμματεία Υδάτων – Υπ. Περιβάλλοντος το 2013 και ανανεώθηκαν το 2018.