Γιώργος Αθανασόπουλος
Δημήτρης Στεμπίλης
Όταν ξεκίνησαν να γράφονται οι παρακάτω γραμμές και να μορφοποιούμε τις ιδέες μας σε κείμενο δεν μπορούσαμε να φανταστούμε τι θα συνέβαινε σε μια άλλη ευρωπαϊκή χώρα και την πρωτεύουσά της, το Παρίσι, σύμβολο του Διαφωτισμού και της υπεράσπισης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Θα μας πείτε τι σχέση έχουν όλα αυτά με τη μικρή μας πόλη και την ευρύτερη περιοχή της.Κι όμως μεγάλη: αφού ό,τι συμβαίνει γύρω μας σε αυτόν τον καινούριο, δύσκολο και πολυπολικό κόσμο έχει άμεσες επιπτώσεις σε όλους μας.Είναι ζητήματα ταυτότητας, αυτοπροσδιορισμού, εικόνας και εξωστρέφειας ή, δυστυχώς, εσωστρέφειας.
Ο μεγάλος ιστορικός του 20ου αιώνα Eric Hobsbawm είχε γράψει ότι ο κόσμος παλιότερα ήταν πολύ μεγάλος γιατί δεν μπορούσες να τον γνωρίσεις λόγω των αποστάσεων και μικρός γιατί περικλειόταν
στην μικρή σου κοινωνία, ενώ σήμερα είναι μεγάλος λόγω του υπερπληθυσμού και των πληροφοριών που διατίθενται αλλά και μικρός γιατί η τεχνολογία μάς φέρνει πιο κοντά σε μέρη και σε ανθρώπους που δεν θα μπορούσαμε τους προηγούμενους αιώνες.
Σε αυτό τον αλλαγμένο κόσμο η μετακίνηση, η μετανάστευση, εσωτερική ή εξωτερική σηματοδοτεί πολλές φορές το υπόλοιπο της ζωής μας.
Ένα από τα πιο εύκολα και συνάμα πιο δύσκολα, πράγματα είναι η απόφαση να φύγεις από τον τόπο που γεννήθηκες είτε αυτό υπαγορεύθηκε από τις ανάγκες της ζωής είτε από προσωπικές φιλοδοξίες. Εύκολο γιατί όταν αφήνεις μια επαρχιακή κωμόπολη της δεκαετίας του '80 ξεφεύγεις από ένα περισσότερο ασφυκτικό κοινωνικό πλαίσιο με λιγότερες ευκαιρίες για δράση και δημιουργία και δύσκολο γιατί αναγκάζεσαι να αποχωριστείς το κοινωνικό περιβάλλον στο οποίο μεγάλωσες όπου νιώθεις μεγαλύτερη ζεστασιά και ασφάλεια.
Το σχολείο, η πλατεία με το περίπτερο του «Μούστου» και το καφενείο του Καραβασίλη,τα ματς της Αχαϊκής στη Β’ Εθνική, τα «γηπεδάκια» των παιδικών μας χρόνων με τα «επικά» παιχνίδια «πρώτο-δεύτερο», το Καρναβάλι, η Αχαγιά ’82, τα σφαιριστήρια, το θερινό σινεμά, η «Βαρβάρα με τον Σπύρο» στην παραλία, η Μπούκα, η Sta-Gio, η «Ράχη», οι παρελάσεις με τους σημαιοφόρους, τα τύμπανα, τους παραστάτες και τους υπόλοιπους, ο «Βάρναλης», οι εκδρομές στην Επίδαυρο, οι διαμαρτυρίες για το εργοστάσιο του «Σοφού», οι πρωτόγνωρες πορείες για το Πολυτεχνείο, η αλάνα, το μπαζ και πολλά άλλα, που δεν χωρούν για να απαριθμήσουμε ή που ξεχνάμε, αλλά προ πάντων οι φιλίες και οι δεσμοί διαμόρφωσαν ένα μεγάλο μέρος της νοοτροπίας μας και μας έθεσαν τις βάσεις για το μέλλον. Κι όλα αυτά σε μια πόλη που ένιωθες εμπιστοσύνη για το διπλανό σου παρά την παρουσία σε πολλές περιπτώσεις ενός κουτσομπολίστικου επαρχιωτισμού.
Συνεπώς, μια από τις πιο γλυκόπικρες γεύσεις στη ζωή είναι αυτή από το "νόστιμον ήμαρ", όπως έχει διατυπωθεί στα ομηρικά έπη, από την επιστροφή δηλαδή στην πατρίδα, όχι τη μεγάλη, αλλά τη μικρή, σ' αυτήν που όπως έγραφε και ο Εμπειρίκος για τη δική του, την Άνδρο, δεν έχεις λόγους να κρυφτείς, ξεγυμνώνεσαι... Ανήκουμε σε αυτούς που έφυγαν αλλά ξαναγυρνούν προσπαθώντας να πατήσουν στα ίχνη του παρελθόντος –όλα αυτά που προαναφέραμε–, να μεταφέρουν το παρόν τους και να μιλήσουν για το μέλλον τους.
Η Αχαγιά και ευρύτερα η Δυτική Αχαΐα βιώνουν κι αυτές όπως όλη η ελληνική επικράτεια και οι Έλληνες πολίτες τις συνέπειες της βαριάς οικονομικής κρίσης που τείνει, αν δεν έχει ήδη γίνει, να καταλήξει σε βαριά ανθρωπιστική.
Ο τόπος μας κάτω από αυτές τις συνθήκες έχει ανάγκη από ιδέες, από ανθρώπους που την αγαπούν και δεν τη βλέπουν σαν τσιφλίκι που τους την κληροδότησε η ιστορία. Αυτοί οι άνθρωποι υπάρχουν τόσο μέσα στο πλαίσιό της όσο και έξω από αυτό. Γιατί "ο τόπος είναι οι άνθρωποι". Αυτοί που δεν θα ιδιοποιούνται το μέλλον του επειδή απλά και μόνο μένουν εκεί αλλά ούτε κι αυτοί που θα έρχονται απ' έξω σαν "ινστρούκτορες" για να διαδώσουν την "οικουμενική" και "πρωτευουσιάνικη" "σοφία" τους. Χρειάζονται να μιλήσουν όλοι αυτοί, εξωστρεφείς και σιωπηλοί, που μπορούν να προσθέσουν μια ψηφίδα για τη δημιουργία της νέας εικόνας, αυτής που θα ανταποκρίνεται στις προκλήσεις του μέλλοντος.
Μας έχουν μάθει τελευταία να αποχαυνωνόμαστε σ’ ένα διαρκές παρόν χωρίς μέλλον, που η επιβίωση από φυσική αναγκαιότητα έγινε αυτοσκοπός. Το παρελθόν και οι δεσμοί που μας κληροδότησε ξεχνιούνται και για το αύριο κουβέντα – μόνον το επώδυνο σήμερα.
Χρειάζεται, λοιπόν, μια φυγή προς τα εμπρός.
Κάποτε, πάει περισσότερο από μια δεκαετία, ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Κωστής Στεφανόπουλος, είχε προσκληθεί στην πρωτεύουσα ενός νομού της Στερεάς Ελλάδας, κοντά στην Αττική. Στην ομιλία του προς τους τοπικούς άρχοντες και τον κόσμο, σχολίασε με άκρως επικριτικό τρόπο την εικόνα της εισόδου της πόλης.
Όσο κι αν εξέπληξε δυσάρεστα τους παρισταμένους γιατί τους θύμισε "οικεία κακά", που θα έλεγαν και οι αρχαίοι Αθηναίοι, ο κ. Στεφανόπουλος τους είχε προσφέρει το πρώτο βήμα για να δουν την εικόνα τους, αυτή που δημιούργησαν και που ίσως θα ήθελαν να αλλάξουν. Αν, δε, ακολουθήσουμε και τη συμβουλή που δίνει ο κάθε γονιός στο παιδί του, ότι "η πρώτη εικόνα μετράει πολύ", τότε καταλαβαίνουμε τη σημασία της είτε το εκστομίζει ο πρώτος πολίτης της χώρας είτε οι καθημερινοί απλοί άνθρωποι. Στα δικά μας, τρανή απόδειξη η διοργάνωση της "λευκής νύχτας" που η πόλη άλλαξε πρόσωπο χωρίς αυτοκίνητα στα πεζοδρόμια και σκουπίδια.
Το θέμα, λοιπόν, είναι να μην αποτελέσει απλώς την εξαίρεση, σε έναν τόπο απαράμιλλου φυσικού κάλλους και ζωντανού ανθρώπινου δυναμικού όπως η Αχαγιά μας και η περιοχή μας.
Σε αυτό το πρώτο κείμενό μας θελήσαμε λοιπόν να βάλουμε στο κοινό τραπέζι της αχαγιώτικης δημόσιας σφαίρας μερικές σκέψεις μας που δεν προέρχονται αφ' υψηλού αλλά μέσα από τις εμπειρίες μας και τις ανάγκες μας.
Αναλογιζόμενοι όλα τα παραπάνω και πολλά άλλα που δεν έχουμε σκεφτεί και πιθανόν να έχουν σκεφτεί άλλοι ή που δεν χωρούσαν στο πλαίσιο αυτού του άρθρου, οφείλουμε, όλοι, να δούμε τον τόπο μας σαν τον καθρέφτη της πραγματικής ζωής μας και σαν το παράθυρο στο κοινό μας μέλλον...
ΥΓ: Όταν κάτι νέο γεννιέται, αυτοί που το εμπνεύστηκαν, το σχεδίασαν και το έφεραν εις πέρας είναι προσηλωμένοι στην αρτιότητα και στο βέλτιστο αισθητικό αποτέλεσμα. Σε εμάς, τους υπόλοιπους, που μας δόθηκε η δυνατότητα και μας έγινε η τιμή να συμμετάσχουμε σε αυτή την προσπάθεια εναπόκειται η επίδειξη στοιχειώδους αξιοπιστίας και ενός «ερασιτεχνικού επαγγελματισμού», για να μην προδώσουμε το εγχείρημα.
Καλή Επιτυχία στην «Πολιτεία»!!!
Δημήτρης Στεμπίλης
Όταν ξεκίνησαν να γράφονται οι παρακάτω γραμμές και να μορφοποιούμε τις ιδέες μας σε κείμενο δεν μπορούσαμε να φανταστούμε τι θα συνέβαινε σε μια άλλη ευρωπαϊκή χώρα και την πρωτεύουσά της, το Παρίσι, σύμβολο του Διαφωτισμού και της υπεράσπισης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Θα μας πείτε τι σχέση έχουν όλα αυτά με τη μικρή μας πόλη και την ευρύτερη περιοχή της.Κι όμως μεγάλη: αφού ό,τι συμβαίνει γύρω μας σε αυτόν τον καινούριο, δύσκολο και πολυπολικό κόσμο έχει άμεσες επιπτώσεις σε όλους μας.Είναι ζητήματα ταυτότητας, αυτοπροσδιορισμού, εικόνας και εξωστρέφειας ή, δυστυχώς, εσωστρέφειας.
Ίσως ο πιο αναγνωρίσιμος πίνακας του μεγάλου Καταλανού Ισπανού ζωγράφου Salvador Dali(1904-1989), "Η εμμονή της μνήμης", που έγινε το 1931 και σήμερα βρίσκεται στο Gala-Salvador Dali Foundation / Artists Rights Society (ARS) Museum, στη Νέα Υόρκη
στην μικρή σου κοινωνία, ενώ σήμερα είναι μεγάλος λόγω του υπερπληθυσμού και των πληροφοριών που διατίθενται αλλά και μικρός γιατί η τεχνολογία μάς φέρνει πιο κοντά σε μέρη και σε ανθρώπους που δεν θα μπορούσαμε τους προηγούμενους αιώνες.
Σε αυτό τον αλλαγμένο κόσμο η μετακίνηση, η μετανάστευση, εσωτερική ή εξωτερική σηματοδοτεί πολλές φορές το υπόλοιπο της ζωής μας.
Το σχολείο, η πλατεία με το περίπτερο του «Μούστου» και το καφενείο του Καραβασίλη,τα ματς της Αχαϊκής στη Β’ Εθνική, τα «γηπεδάκια» των παιδικών μας χρόνων με τα «επικά» παιχνίδια «πρώτο-δεύτερο», το Καρναβάλι, η Αχαγιά ’82, τα σφαιριστήρια, το θερινό σινεμά, η «Βαρβάρα με τον Σπύρο» στην παραλία, η Μπούκα, η Sta-Gio, η «Ράχη», οι παρελάσεις με τους σημαιοφόρους, τα τύμπανα, τους παραστάτες και τους υπόλοιπους, ο «Βάρναλης», οι εκδρομές στην Επίδαυρο, οι διαμαρτυρίες για το εργοστάσιο του «Σοφού», οι πρωτόγνωρες πορείες για το Πολυτεχνείο, η αλάνα, το μπαζ και πολλά άλλα, που δεν χωρούν για να απαριθμήσουμε ή που ξεχνάμε, αλλά προ πάντων οι φιλίες και οι δεσμοί διαμόρφωσαν ένα μεγάλο μέρος της νοοτροπίας μας και μας έθεσαν τις βάσεις για το μέλλον. Κι όλα αυτά σε μια πόλη που ένιωθες εμπιστοσύνη για το διπλανό σου παρά την παρουσία σε πολλές περιπτώσεις ενός κουτσομπολίστικου επαρχιωτισμού.
Συνεπώς, μια από τις πιο γλυκόπικρες γεύσεις στη ζωή είναι αυτή από το "νόστιμον ήμαρ", όπως έχει διατυπωθεί στα ομηρικά έπη, από την επιστροφή δηλαδή στην πατρίδα, όχι τη μεγάλη, αλλά τη μικρή, σ' αυτήν που όπως έγραφε και ο Εμπειρίκος για τη δική του, την Άνδρο, δεν έχεις λόγους να κρυφτείς, ξεγυμνώνεσαι... Ανήκουμε σε αυτούς που έφυγαν αλλά ξαναγυρνούν προσπαθώντας να πατήσουν στα ίχνη του παρελθόντος –όλα αυτά που προαναφέραμε–, να μεταφέρουν το παρόν τους και να μιλήσουν για το μέλλον τους.
Η Αχαγιά και ευρύτερα η Δυτική Αχαΐα βιώνουν κι αυτές όπως όλη η ελληνική επικράτεια και οι Έλληνες πολίτες τις συνέπειες της βαριάς οικονομικής κρίσης που τείνει, αν δεν έχει ήδη γίνει, να καταλήξει σε βαριά ανθρωπιστική.
Ο τόπος μας κάτω από αυτές τις συνθήκες έχει ανάγκη από ιδέες, από ανθρώπους που την αγαπούν και δεν τη βλέπουν σαν τσιφλίκι που τους την κληροδότησε η ιστορία. Αυτοί οι άνθρωποι υπάρχουν τόσο μέσα στο πλαίσιό της όσο και έξω από αυτό. Γιατί "ο τόπος είναι οι άνθρωποι". Αυτοί που δεν θα ιδιοποιούνται το μέλλον του επειδή απλά και μόνο μένουν εκεί αλλά ούτε κι αυτοί που θα έρχονται απ' έξω σαν "ινστρούκτορες" για να διαδώσουν την "οικουμενική" και "πρωτευουσιάνικη" "σοφία" τους. Χρειάζονται να μιλήσουν όλοι αυτοί, εξωστρεφείς και σιωπηλοί, που μπορούν να προσθέσουν μια ψηφίδα για τη δημιουργία της νέας εικόνας, αυτής που θα ανταποκρίνεται στις προκλήσεις του μέλλοντος.
Μας έχουν μάθει τελευταία να αποχαυνωνόμαστε σ’ ένα διαρκές παρόν χωρίς μέλλον, που η επιβίωση από φυσική αναγκαιότητα έγινε αυτοσκοπός. Το παρελθόν και οι δεσμοί που μας κληροδότησε ξεχνιούνται και για το αύριο κουβέντα – μόνον το επώδυνο σήμερα.
Χρειάζεται, λοιπόν, μια φυγή προς τα εμπρός.
Κάποτε, πάει περισσότερο από μια δεκαετία, ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Κωστής Στεφανόπουλος, είχε προσκληθεί στην πρωτεύουσα ενός νομού της Στερεάς Ελλάδας, κοντά στην Αττική. Στην ομιλία του προς τους τοπικούς άρχοντες και τον κόσμο, σχολίασε με άκρως επικριτικό τρόπο την εικόνα της εισόδου της πόλης.
Όσο κι αν εξέπληξε δυσάρεστα τους παρισταμένους γιατί τους θύμισε "οικεία κακά", που θα έλεγαν και οι αρχαίοι Αθηναίοι, ο κ. Στεφανόπουλος τους είχε προσφέρει το πρώτο βήμα για να δουν την εικόνα τους, αυτή που δημιούργησαν και που ίσως θα ήθελαν να αλλάξουν. Αν, δε, ακολουθήσουμε και τη συμβουλή που δίνει ο κάθε γονιός στο παιδί του, ότι "η πρώτη εικόνα μετράει πολύ", τότε καταλαβαίνουμε τη σημασία της είτε το εκστομίζει ο πρώτος πολίτης της χώρας είτε οι καθημερινοί απλοί άνθρωποι. Στα δικά μας, τρανή απόδειξη η διοργάνωση της "λευκής νύχτας" που η πόλη άλλαξε πρόσωπο χωρίς αυτοκίνητα στα πεζοδρόμια και σκουπίδια.
Το θέμα, λοιπόν, είναι να μην αποτελέσει απλώς την εξαίρεση, σε έναν τόπο απαράμιλλου φυσικού κάλλους και ζωντανού ανθρώπινου δυναμικού όπως η Αχαγιά μας και η περιοχή μας.
Σε αυτό το πρώτο κείμενό μας θελήσαμε λοιπόν να βάλουμε στο κοινό τραπέζι της αχαγιώτικης δημόσιας σφαίρας μερικές σκέψεις μας που δεν προέρχονται αφ' υψηλού αλλά μέσα από τις εμπειρίες μας και τις ανάγκες μας.
Αναλογιζόμενοι όλα τα παραπάνω και πολλά άλλα που δεν έχουμε σκεφτεί και πιθανόν να έχουν σκεφτεί άλλοι ή που δεν χωρούσαν στο πλαίσιο αυτού του άρθρου, οφείλουμε, όλοι, να δούμε τον τόπο μας σαν τον καθρέφτη της πραγματικής ζωής μας και σαν το παράθυρο στο κοινό μας μέλλον...
Δύο ετεροδημότες
ΥΓ: Όταν κάτι νέο γεννιέται, αυτοί που το εμπνεύστηκαν, το σχεδίασαν και το έφεραν εις πέρας είναι προσηλωμένοι στην αρτιότητα και στο βέλτιστο αισθητικό αποτέλεσμα. Σε εμάς, τους υπόλοιπους, που μας δόθηκε η δυνατότητα και μας έγινε η τιμή να συμμετάσχουμε σε αυτή την προσπάθεια εναπόκειται η επίδειξη στοιχειώδους αξιοπιστίας και ενός «ερασιτεχνικού επαγγελματισμού», για να μην προδώσουμε το εγχείρημα.
Καλή Επιτυχία στην «Πολιτεία»!!!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου