ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΓΕΙΩΣΗ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΣΕ ΜΙΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

Νίκος Ραγκαβάνης

Τεχνολόγος Ηλεκτρολόγος

Πολλές φορές οι περισσότεροι θα έχουμε ακούσει τον όρο γείωση για τις ηλεκτρικές εγκαταστάσεις. Ξέρουμε ότι, όταν λέμε καλή γείωση, σημαίνει σωστή προστασία από την ηλεκτροπληξία. Όμως, ας δούμε πολύ απλά τί είναι η γείωση και πώς μπορεί να μας προστατεύσει από την ηλεκτροπληξία.

Κατά τη διάρκεια των καλωδιώσεων μιας ηλεκτρικής εγκατάστασης ενός χώρου, μαζί με τα ενεργά καλώδια τοποθετείται και το καλώδιο της γείωσης. Το χρώμα αυτού του καλωδίου είναι κίτρινο με πράσινο. Στο χώρο μας αυτό το καλώδιο συνδέεται σε όλες τις πρίζες και σε όλες τις συσκευές στο μεταλλικό τους περίβλημα. Ακόμα και στα φωτιστικά, που έχουν μεταλλικά μέρη, πρέπει να έχει προβλεφθεί να συνδεθεί αγωγός γείωσης. Οι καταλήξεις όλων αυτών των καλωδίων είναι στον ηλεκτρικό μας πίνακα, όπου και συνδέονται όλα μαζί πάνω σε μια αγώγιμη μεταλλική μπάρα. Από την μπάρα των γειώσεων αναχωρεί ένας αγωγός γείωσης, μεγάλης πλέον διατομής, ο οποίος συνδέεται στο κουτί του μετρητή της Δ.Ε.Η. σε μια νέα μεταλλική μπάρα. Πάνω σε αυτή την μπάρα συνδέεται το καλώδιο του ουδετέρου της Δ.Ε.Η. και είναι η «διάταξη της γείωσης» που έχουμε στον χώρο μας και με την οποία θα ασχοληθούμε εδώ.

Το σημαντικότερο σε αυτές τις καλωδιώσεις είναι η διάταξη της γείωσης που χρησιμοποιούμε στο χώρο μας. Η πιο απλή γείωση είναι ένα ηλεκτρόδιο χαλκού περίπου 1,5 μ. που καρφώνεται στο έδαφος στο χώρου του ρολογιού της ΔΕΗ. Όμως, οι νέοι κανονισμοί για τις ηλεκτρικές εγκαταστάσεις υποχρεώνουν στα νέα κτήρια να τοποθετείται θεμελιακή γείωση. Η θεμελιακή γείωση είναι θεωρητικά, αλλά και πρακτικά τις πιο πολλές φορές, η καλύτερη από πλευράς αγωγιμότητας. Επίσης, υπάρχουν και άλλοι τύποι πιο ειδικών γειώσεων για συγκεκριμένες περιπτώσεις. Είναι το τρίγωνο γείωσης με τρία ηλεκτρόδια τοποθετημένα σε ισόπλευρο τρίγωνο, πλευράς 2 μ. και συνδέονται μεταξύ τους με χάλκινο αγωγό. Είναι οι χάλκινες πλάκες γείωσης που θάβονται στο έδαφος. Είναι η περιμετρική γείωση που τοποθετείται στην περίμετρο ενός κτηρίου. Ανάλογα την ποιότητα του εδάφους και το χώρο που θέλουμε να γειώσουμε χρησιμοποιούμε την κατάλληλη διάταξη.

Όμως ας δούμε και τον πρακτικό λόγο που γίνονται όλες αυτές οι καλωδιώσεις και κατασκευές για τη γείωση. Σαν μια «αρχή» στην ηλεκτρολογία ξέρουμε, πολύ απλά, ότι το ρεύμα πάντα ακολουθεί τον πιο «εύκολο» δρόμο προς τη γη, δηλαδή το έδαφος. Ας πάρουμε τώρα σαν παράδειγμα μια ηλεκτρική κουζίνα που έχει χαλάσει και στο εξωτερικό της μεταλλικό περίβλημα έχει τάση, δηλαδή ρεύμα! Ο χρήστης που θα την ακουμπήσει θα νιώσει το ρεύμα και θα πάθει ηλεκτροπληξία. Γιατί ο χρήστης ακουμπάει στο έδαφος, οπότε το ρεύμα βρίσκει έναν εύκολο δρόμο για τη γη μέσα από τον άνθρωπο. Αυτό όμως συμβαίνει όταν αυτή η ηλεκτρική κουζίνα δεν έχει σωστή γείωση ή και καθόλου! Αν όμως το μεταλλικό περίβλημα της ηλεκτρικής κουζίνας έχει γειωθεί σωστά τότε το ρεύμα θα «φύγει» μέσω της διάταξης της γείωσης στον πιο «εύκολο» δρόμο, προς τη γη. Βέβαια αν η διάταξη της γείωσης δεν είναι καλή, πάλι υπάρχει ο κίνδυνος της ηλεκτροπληξίας! Αυτό γίνεται όταν το έδαφος που έχουμε τοποθετήσει το ηλεκτρόδιο δεν έχει καλή αγωγιμότητα. Επίσης, γίνεται όταν οι συνδέσεις των καλωδίων έχουν φθαρεί με την πάροδο του χρόνου ή έχουν χαλάσει τα ηλεκτρόδια μέσα στο έδαφος.

Για τους παραπάνω λόγους είναι σημαντικό να έχει ελέχθη η διάταξη της γείωσης και να μετρηθούν οι καλωδιώσεις της με ειδικό όργανο από αδειούχο ηλεκτρολόγο. Επίσης, πολύ σημαντικό είναι αν σε κάποια περίπτωση νιώσουμε έστω μια ελαφριά ηλεκτροπληξία σε κάποια συσκευή που ακουμπήσαμε, να καλέσουμε άμεσα ηλεκτρολόγο για έλεγχο της γείωσης. Όπως, επίσης, ο προληπτικός έλεγχος της ηλεκτρικής μας εγκατάστασης είναι σημαντικός για να αποφύγουμε τέτοιου είδους «θανάσιμα» ατυχήματα!